Các yếu tố gây mất tập trung khi lái xe – Tác hại & Giải pháp

Mất tập trung khi lái xe là một trong những nguyên nhân chính gây ra tai nạn giao thông tại Việt Nam. Đọc bài viết dưới đây của XeMercedes.VIP để nắm rõ hơn các yếu tố gây mất tập trung và cách khắc phục để các tài xế kiểm soát tình hình, không xảy ra các sự cố nguy hiểm.

Tác hại của việc mất tập trung khi lái xe

Dẫn đến hiệu suất lái xe

Đối với những người phải lái xe thường xuyên, lái xe đường dài, mất tập trung sẽ làm giảm năng suất, thời gian di chuyển lâu hơn, hiệu suất công việc giảm sút.

Dẫn đến thiếu an toàn giao thông

Đây là tác động tiêu cực rõ ràng nhất của việc lái xe mất tập trung. Vì người điều khiển ô tô sẽ giảm tốc độ để xử lý sự cố hoặc mất kiểm soát khi lái xe nếu bị phân tán có thể dẫn đến tai nạn. Ngoài ra, việt mất tập trung cũng có thể khiến tài xế bị phạt vì không để ý các biển báo giao thông trên đường đi.

Dẫn đến luồng giao thông

Khi sự thiếu tập trung dẫn đến tai nạn, từ đó tác động đến luồng giao thông, gây tắc nghẽn hoặc gây hại cho cơ sở hạ tầng hỗ trợ.

3 loại mất tập trung khi lái xe

Phần lớn các vụ va chạm giao thông ngày nay là do lái xe mất tập trung từ phía tài xế. Có ba loại trong đó các yếu tố gây mất tập trung phổ biến rơi vào, bao gồm:

Xao nhãng tâm lý: 

Tài xế dễ bị phân tâm khi trò chuyện với những hành khách khác và nghe nhạc hoặc radio. Đặc biệt, loại xao nhãng này có thể dễ dàng dẫn đến các loại xao nhãng khác.

Mất tập trung thị giác: 

Không tập trung vào việc duy trì khả năng kiểm soát đầy đủ phương tiện trong lúc lái xe. Quan sát xung quanh, chú ý đến ai đó hoặc điều gì đó hoặc sử dụng điện thoại khi lái xe. Bởi vì một trong những quy tắc lái xe quan trọng nhất mà người lái xe phải chú ý là luôn phải quan sát đường đi.

Xao nhãng thao tác tay: 

Đây là hành động người lái xe thả một hoặc cả hai tay để thực hiện một hành động trong khi lái xe. Tay đang điều khiển ô tô bị phân tâm khi bấm điện thoại, điều chỉnh màn hình, điều chỉnh loa ô tô, trang điểm, v.v.

Những yếu tố gây mất tập trung khi lái xe ô tô

Thói quen suy nghĩ miên man

Mặc dù việc suy nghĩ miên man có vẻ “vô hại”, nhưng nó ẩn chứa một rủi ro rất lớn. Vì rất dễ để dần dần trở nên xao nhãng và không chú ý đến những diễn biến trên đường khi tâm trí ai đó hoàn toàn chìm đắm trong suy nghĩ.

Theo một nghiên cứu được thực hiện tại Mỹ, hành vi lái xe mất tập trung của tài xế chiếm tới 62% tổng số vụ va chạm. Tỷ lệ này cao gấp năm lần so với những người vừa nhắn tin vừa nói chuyện điện thoại vừa lái xe.

Điện thoại

Nói chuyện điện thoại khi đang điều khiển bất kỳ phương tiện giao thông nào, kể cả ô tô, đều có khả năng xảy ra tai nạn rất cao. Tuy nhiên, điều này xảy ra với ô tô thường xuyên hơn so với xe máy vì việc buông tay lái khi điều khiển xe dễ dàng hơn. Người dùng sẽ phản ứng chậm hơn bình thường khi vừa lái xe vừa trả lời điện thoại vì họ phải tập trung vào cuộc điện thoại đang tiếp diến. Theo nhiều nghiên cứu, nói chuyện điện thoại trong khi lái xe tăng gấp bốn lần nguy cơ xảy ra tai nạn.

Rượu bia

Tai nạn do uống rượu xảy ra thường xuyên hơn mỗi ngày. Đặc biệt, những sự kiện này thường có kết quả rất tiêu cực.

Một trong những yếu tố chính góp phần gây ra va chạm giao thông là sử dụng chất kích thích. Uống nhiều rượu bia sẽ khiến tinh thần bạn bị kích động, chất kích thích sẽ khiến bạn kém tỉnh táo hơn bình thường, vừa có thể làm giảm khả năng lái xe vừa có thể gây ra tai nạn.

Đây là lý do đằng sau luật cấm tài xế say rượu điều khiển cơ giới tham gia giao thông ở nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam.

Buồn ngủ

Một trong những nguyên nhân thường xuyên nhất khiến lái xe mất tập trung là buồn ngủ, đặc biệt là khi di chuyển quãng đường dài hoặc vào ban đêm. 

Theo một số nghiên cứu, sau lái xe trong lúc say rượu, mệt mỏi là yếu tố phổ biến thứ hai trong các vụ giao thông nghiêm trọng.

Tại Mỹ, hành vi này góp phần gây ra tới 100.000 vụ va chạm hàng năm. Nên tránh lái xe nếu bạn đang có dấu hiệu mệt mỏi vì bạn sẽ kém nhận thức hơn và khó tập trung hơn. 

Bạn nên tìm chỗ nghỉ chân hoặc tấp xe vào lề và chợp mắt một chút nếu cảm thấy buồn ngủ khi đang lái xe để có thể tiếp tục hành trình một cách an toàn.

Ăn uống

Ăn và uống khi lái xe là một hành vi mà người cầm lái thực hiện cùng với các dạng phân tâm khác. Thay vì tập trung vào việc lái xe, đôi mắt nhìn về phía trước có thể dễ dàng bị thu hút bởi thức ăn hoặc đồ uống. 

Và, tất nhiên, tay rời vô lăng để giữ thức ăn hoặc đồ uống trong một thời gian dài. Theo một nghiên cứu, vừa ăn vừa lái xe có thể làm tăng khả năng xảy ra tai nạn lên tới 80%.

Tâm trạng

Lái xe trong khi tức giận, khó chịu hoặc kích động làm tăng nguy cơ xảy ra tai nạn gấp mười lần. 

Tâm trạng và cảm xúc của con người có thể dễ dàng bị ảnh hưởng hơn ở những quốc gia có hệ thống giao thông phức tạp, thường xuyên tắc đường và nhiệt độ nóng như Việt Nam, cho dù họ chỉ gặp một tình huống không vui nhỏ.

Những giải pháp tránh mất tập trung khi lái xe

Trước khi lái xe

• Trước khi rời đi, hành khách nên thực hiện tất cả các cuộc gọi hoặc tin nhắn cần thiết. Điều này cho phép tài xế tập trung hơn vào tay lái và tránh lãng phí thời gian nhìn vào điện thoại.
• Trước khi đi, hãy đặt điện thoại của bạn ở chế độ “không làm phiền”. Công việc qua điện thoại hoặc tin nhắn nên được hoàn thành sau chuyến đi.
• Tránh vội vàng, trang điểm hoặc chỉnh sửa quần áo trong khi lái xe khiến tay lái mất tập trung.
• Trước khi bắt đầu cuộc hành trình, hãy kiểm tra và kích hoạt hệ thống điều hòa ô tô, âm thanh, giải trí và định vị.
• Để tránh bị phân tâm, hãy để những đồ vật nhỏ ngoài tầm nhìn và tầm với.
• Chuẩn bị chỗ ngồi riêng cho trẻ em hoặc thú cưng nếu chúng sẽ đi cùng bạn. Trong trường hợp xảy ra sự cố hoặc tai nạn nghiêm trọng, sự chuẩn bị này giúp người lái an tâm đồng thời giữ an toàn cho trẻ nhỏ.
• Đừng lái xe nếu bạn đang tức giận, mệt mỏi hoặc không thoải mái. Lái xe khi cảm xúc không ổn định dễ gây mất tập trung, dẫn đến những hành động nông nổi.
• Rượu và chất kích thích nên tránh bằng mọi giá. Đồ uống có cồn chứa chất kích thích tác động đến hệ thần kinh, cơ bắp khiến tài xế bị lơ mơ, mất tỉnh táo, khó cầm lái.
• Ngủ đủ giấc trước khi bắt đầu một hành trình dài giúp tài xế không bị mệt mỏi, điều này đặc biệt quan trọng khi di chuyển trên một quãng đường dài.

Khi đang lái xe trên đường

Bạn có thể vận dụng 5 nguyên tắc lái xe an toàn A.G.K.L.M. nổi tiếng của Smith System để tránh bị phân tâm, mất tập trung khi lái xe.

A – Aim high in steering 

Nhìn xa hơn về phía trước: Đừng chỉ nhìn xuống con đường phía trước hoặc nhìn chằm chằm vào ô tô phía trước; bạn cần có tầm nhìn xa hơn về phía trước để đưa ra quyết định dễ dàng và nhanh chóng. Nhận biết và đối phó với các tình huống không lường trước càng sớm càng tốt.

G – Get the big picture

Nhìn bao quát: Nên bao quát và toàn diện nhất có thể. Điều này sẽ hỗ trợ trong việc dự đoán các kịch bản và rủi ro có thể xảy ra, cho phép ngăn ngừa và xử lý kịp thời.

K – Keep your eyes moving

Quan sát linh hoạt: Bạn không nên chỉ tập trung nhìn phía trước ô tô mà nên quan sát cả hai bên qua gương chiếu hậu. Nên chỉnh gương chiếu hậu sao cho bao quát nhất có thể, giảm thiểu điểm mù, ngay lập tức phát hiện nếu có xe đằng sau đang cố gắng vượt qua.

L – Leave yourself an out

Cho phép thoát hiểm: Duy trì khoảng cách an toàn với xe phía trước cũng như các xe hai bên. Luôn chừa lối thoát hiểm để có thêm không gian hoặc thời gian đối phó với trường hợp khẩn cấp bất ngờ.

M- Make sure they see you

Đảm bảo rằng người lái xe có thể nhìn thấy xe của bạn trước khi vượt hoặc chạy song song với một phương tiện lớn và không ở trong vùng mù của các phương tiện khác trong thời gian dài.

Tổng kết

Mong rằng với những chia sẻ của XeMercedes.VIP qua bài viết mất tập trung khi lái xe phía trên sẽ giúp bạn có thêm kinh nghiệm và kiến thức cần thiết. Đừng quên theo dõi trang chủ của chúng tôi thường xuyên để có thêm nhiều thông tin lái xe bổ ích nhé.